In september riepen overheid en media dringend op om de thermostaat overal lager te zetten, omdat de energieprijzen de hoogte in schieten. 19 °C is het advies. Advies? “Bij ons thuis staat de thermostaat al jaren op 18 °C”, reageren enkele ervaringsdeskundigen. “Wij kunnen de thermostaat geen graad hoger zetten, dat kost te veel.”
Slechte isolatie, geen zonnepanelen of dubbel glas, een plotse afrekening van 2.100 euro… Voor mensen in armoede zijn de vele energiebesparende maatregelen van geen tel. Subsidies en belastingvoordelen zijn gericht op huiseigenaars, amper op huurders. Dat is zuur. Dat maakt boos. En dat weerklonk op de Volksuniversiteit van oktober over energie(kosten).
Kleine huurders voelen zich machteloos omdat ze zelf geen structurele verbeteringen kunnen aanbrengen aan hun huizen. Het uitgebreid sociaal tarief, de lagere btw, de kleine en grote inspanningen om het verbruik van gas, elektriciteit en brandstof te drukken, kunnen hopelijk de facturen voor velen binnen het betaalbare houden. Het is een eerste stapje.
Een sociaal klimaatfonds: noodzakelijk, zo snel mogelijk
Maar uiteindelijk weet iedereen dat het energieverbruik verminderen de beste en duurzaamste oplossing is, voor onze portemonnee én voor het klimaat. Het sociaal klimaatfonds, een nieuw Europees initiatief, moet daarbij helpen. Het fonds zit nog in de ontwerpfase, maar het moet er weldra voor zorgen dat huizen en woningen, vooral die van mensen en gezinnen met lage inkomens, energiezuinig gemaakt worden. Een ander doel van het fonds is dat iedereen zich op betaalbare en duurzame wijze kan verplaatsen, en niet alleen met elektrische wagens.
ATD Vierde Wereld heeft gevraagd om het sociaal klimaatfonds voldoende te financieren zodat een degelijke energetische renovatie van woningen, zowel van huurders als van eigenaars met te weinig eigen middelen, mogelijk wordt. En vooral dat het geld de mensen bereikt die de hulp het meest nodig hebben. Omdat de energieprijzen zo hoog zijn gestegen, moet het sociaal klimaatfonds zo snel mogelijk in werking treden.
ATD Vierde Wereld blijft waakzaam
Zoals zo vaak het geval is bij Europese programma’s, zijn het de nationale overheden die de theorie in de praktijk moeten brengen. Het is zaak om in 2023 bijzonder waakzaam te zijn, wanneer in België de federale regering en de gewesten plannen zullen uitwerken om het geld van het sociaal klimaatfonds te besteden. We moeten er samen over waken dat ook de meest kwetsbare en uitgesloten mensen aan een goede, energiezuinige en betaalbare woning geraken. En dat er goede en betaalbare vervoersoplossingen komen voor iedereen.
Een werkgroepje met Pauline, Philippe, Solal en Bert volgt sinds een jaar de totstandkoming van het Europees sociaal klimaatfonds op.
Wie meer wil weten over het onderwerp of dit mee wil ondersteunen, kan met ons contact opnemen via delegation.ue@atd-quartmonde.org of via ATD Vierde Wereld Vlaanderen.